Podejmowanie działalności gospodarczej (start DG)
Założenia w LSR dotyczące START DG
W ramach realizacji LSR na lata 2023-2027 planuje się pomoc finansową na podejmowanie pozarolniczej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne.
Nabór wniosków na start DG realizowany będzie w ramach przedsięwzięcia nr 1.8 Zwiększenie oferty spędzenia czasu wolnego, integracji i rozwoju dla lokalnej społeczności i turystów.
Całkowity budżet w ramach tego przedsięwzięcia to 150 tyś. euro.
Wskaźniki do realizacji:
-wskaźnik produktu: Liczba nowych przedsiębiorstw oferujących usługi zagospodarowania czasu wolnego w ramach rozwijanych działalności – 4 sztuki.
-Wskaźnik rezultatu: Nowe miejsca pracy objęte wsparciem w ramach projektów WPR- 4 miejsca pracy.
Kto może ubiegać się o pomoc?
Pomoc przyznaje się, jeżeli:
1) wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia WOPP posiada miejsce zamieszkania na obszarze objętym LSR
2) wnioskodawca jest osobą fizyczną;
3) wnioskodawca w okresie roku poprzedzającego dzień złożenia WOPP nie wykonywał i nie wykonuje działalności gospodarczej, do której stosuje się przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców;
4) wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc w ramach PROW 2014-2020 na operację w ramach poddziałania 6.2 lub 6.4 lub 4.2 lub 19.2 w zakresie podejmowanie działalności gospodarczej;
5) wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc w ramach PS WPR na operację w zakresie start DG, start GA (gospodarstwa agroturystyczne), start ZE (zagrody edukacyjne), start GO (gospodarstwa opiekuńcze), start KŁŻ (krótkie łańcuchy żywnościowe), rozwój DG, rozwój GA, rozwój ZE, rozwój GO lub rozwój KŁŻ
Forma, wysokość oraz limity pomocy
1) Forma pomocy – płatność ryczałtowa
2) Pomoc na operację przyznaje się w wysokości nie wyższej niż kwota maksymalna określona przez LGD w regulaminie naboru, przy czym nie wyższej niż 150 tys. zł.
3) Kwota pomocy w formie płatności ryczałtowej ustalana jest na podstawie projektu budżetu operacji.
4) Pomoc na operację przyznaje się w wysokości nie niższej niż kwota minimalna określona przez LGD w regulaminie naboru, przy czym nie niższej niż 50 tys. zł.
5) Poziom dofinansowania do 65% kosztów kwalifikowanych.
Warunki przyznania pomocy
1) Operacja została wybrana do finansowania ze środków danej LSR, a tym samym uzyskała pozytywny wynik wyboru operacji.
2) Realizacja operacji nastąpi w jednym etapie.
3) Realizacja nastąpi w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia: 30 czerwca 2029 r.
4) W przypadku gdy operacja jest inwestycją trwale związaną z nieruchomością, pomoc przyznaje się, jeżeli jest realizowana:
– na obszarze objętym LSR;
– na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy lub do której wnioskodawca posiada tytuł prawny do dysponowania na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy przez okres ubiegania się o przyznanie pomocy na operację, okres realizacji operacji oraz okres związania celem.
5) W przypadku operacji, która obejmuje koszty zakupu i instalacji odnawialnych źródeł energii, pomoc przyznaje się, jeżeli suma planowanych do poniesienia kosztów dotyczących odnawialnych źródeł energii nie przekracza połowy wszystkich kosztów kwalifikowalnych.
6) Pomocy nie przyznaje się na operacje obejmujące budowę lub modernizację dróg w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych, przydomowych oczyszczalni ścieków, oraz operacje dotyczące świadczenia usług rolniczych.
7) Pomoc przyznaje się, jeżeli:
– operacja dotyczy działalności zgodnej z celami LSR;
– jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który:
a) jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji,
b) zawiera co najmniej: (wskazanie celu, w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług, planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu, w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów i finansowych, informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować, w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia,)
8) Operacja zakłada:
– podjęcie we własnym imieniu działalności gospodarczej do której stosuje się przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców;
– zgłoszenie wnioskodawcy ubiegającego się o przyznanie pomocy do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i wypadkowego na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania tej działalności, jeżeli osoba ta nie jest objęta tym ubezpieczeniem lub społecznym ubezpieczeniem rolników;
– osiągnięcie co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty pomocy
Warunki wypłaty pomocy
1. Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki wypłaty określone w umowie o przyznaniu pomocy, w szczególności:
1) zrealizował operację zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, regulaminem naboru wniosków i umową o przyznaniu pomocy,
2) złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację operacji w terminie wynikającym z umowy o przyznaniu pomocy,
3) udokumentował zrealizowanie operacji, w tym wykonał zakres rzeczowy operacji,
4) realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których przyznano punkty,
5) nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych operacji z udziałem innych środków publicznych,
6) prowadził oddzielny system rachunkowości lub korzystał z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacja operacji w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych, a gdy nie był zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych – prowadził zestawienie faktur lub równoważnych dokumentów księgowych,
7) zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie o przyznaniu pomocy.
2. Dodatkowo pomoc w zakresie podejmowania pozarolniczej działalności gospodarczej wypłaca się, jeżeli beneficjent:
1) realizuje uproszony biznesplan,
2) promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikacje/aktualizuje ich zakres i asortyment,
3) podjął we własnym imieniu działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców, co potwierdza zgłoszenie do CEIDG,
4) dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia emerytalnego, ubezpieczeń rentowych i ubezpieczenia wypadkowego na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych z tytułu wykonywania tej działalności, jeżeli osoba ta nie była objęta tym ubezpieczeniem lub ubezpieczeniem społecznym rolników.
Zobowiązania w okresie związania z celem
1) Umowa o przyznaniu pomocy zawiera postanowienia zobowiązujące beneficjenta do:
– zapewnienia trwałości operacji przez:
– niezaprzestanie działalności produkcyjnej,
– nieprzenoszenie prawa własności, posiadania rzeczy nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu ich wykorzystania
– niedokonywanie istotnych zmian wypływających na charakter operacji,
chyba, że SW wyrazi na to zgodę,
– umożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności,
– niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmiana sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy o przyznaniu pomocy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i przepisach prawa powszechnie obowiązującego związanych z realizacją operacji,
– przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji;
– udostępniania uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych do monitorowania i ewaluacji PS WPR,
– informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW, zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129,
– utrzymania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty.
2) W okresie związania z celem beneficjent zobowiązuje się do:
– utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 2 lat od dnia wypłaty pomocy,
– prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 2 lat od dnia wypłaty pomocy.
3) Do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia. O zwieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje SW. SW uzgadnia zmiany w taki sposób, by realizacja zobowiązania w zakresie prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nastąpiła nie później niż do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty pomocy.
4) Beneficjent zobowiązuje się do osiągnięcia co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty pomocy. Do terminu w zakresie docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług, nie wlicza się okresów zawieszenia prowadzonej działalności.
5) Beneficjent w okresie związania z celem zobowiązuje się do:
– prowadzenia ewidencji świadczonych usług;
– bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
– informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania z celem.
Ogólne zasady kwalifikowalności kosztów
Do kosztów ogólnych zalicza się w szczególności koszty:
1) przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w tym kosztorysów inwestorskich, projektów budowlanych, wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów i budynków, projektu OZE (odnawialne źródła energii) i termomodernizacji oraz audytu energetycznego;
2) sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego;
3) związane z kierowaniem robotami budowlanymi.
-W przypadku gdy pomoc dotyczy zakupu nowych pojazdów, nowym pojazdem, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, jest to pojazd fabrycznie nowy, który nie był zarejestrowany.
-Nie są wspierane operacje/inwestycje, które zostały fizycznie ukończone lub w pełni zrealizowane przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy, o ile wytyczne szczegółowe nie stanowią inaczej.
-Nie są wspierane operacje/inwestycje, które mają charakter odtworzeniowy.
Koszty niekwalifikowalne
Za inwestycje niekwalifikujące się do przyznania pomocy uznaje się w szczególności:
1) koszty poniesione przed dniem, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów ogólnych – przed dnia 1 stycznia 2023 r.;
2) koszty ogólne związane z operacją w części przekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych;
3) koszty remontu budynków lub budowli, jeśli nie jest on połączony z ich modernizacją;
4) koszty zakupu nieruchomości;
5) koszty zakładania sadów i plantacji wieloletnich oraz wymiany w nich nasadzeń;
6) koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak marża finansującego i ubezpieczenie;
7) podatek od wartości dodanej (VAT):
a) w przypadku wnioskodawcy będącego rolnikiem w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 uznaje się, że VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,
b) w przypadku wnioskodawcy będącego osobą fizyczną, osobą prawną (w tym również jednostką sektora finansów publicznych) lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej niebędącego rolnikiem – VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,
8) koszt zakupu używanych maszyn, urządzeń, wyposażenia, w tym również ich instalacji, z wyłączeniem eksponatów w ramach operacji dotyczących dziedzictwa kulturowego;
9) koszt zakupu zwierząt, nasion i ich siewu oraz roślin jednorocznych i ich sadzenia;
10) koszty zakupu samochodów osobowych;
11) koszty rozbudowy infrastruktury 5G i sieci światłowodowej;
12) koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym koszty budowy ujęć wody;
13) koszty zakupu kotłów do spalania słomy;
14) koszty inwestycji mających na celu dostosowanie do norm lub wymogów unijnych, z wyjątkiem inwestycji wspieranych na zasadach określonych w art. 73 ust. 5 rozporządzenia 2021/2115;
15) koszty sporządzania wniosku o przyznanie pomocy oraz wniosku o płatność.
Podatek VAT może być kwalifikowalny, gdy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego. Oznacza to, że zapłacony podatek VAT może być uznany za koszt kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy beneficjentowi zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub do ubiegania się o zwrot podatku VAT. Posiadanie wyżej wymienionego prawa (potencjalnej prawnej możliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na niepodjęcie przez podmiot czynności zamierzających do realizacji tego prawa.
Sprawdzenie statusu podatnika VAT powinno być przeprowadzone podczas weryfikacji wniosku o płatność w oparciu o udostępnioną przez Ministerstwo Finansów bazę podatników VAT. Obowiązek dostarczenia interpretacji indywidualnej dotyczy tylko podmiotów, które będą występować w ww. bazie, a do kosztów kwalifikowalnych operacji włączyły podatek VAT. Ww. interpretacja wiąże się z uzyskaniem informacji, czy podmiot ma możliwość odliczenia podatku VAT w związku z działalnością, na którą otrzyma wsparcie.
Racjonalność
1) Pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności jej kosztów kwalifikowalnych/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów. Ocenę racjonalności należy przeprowadzać adekwatnie do rodzaju/specyfiki interwencji, a jej zakres powinien spełniać wszystkie bądź wybrane z poniższych aspektów:
a) uzasadnienie ekonomiczne kosztów/inwestycji, czyli ocenę, w jaki sposób zakres rzeczowy wskazany we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność przyczyni się do osiągnięcia celu operacji lub wzrostu efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa (wzrost przychodów, usprawnienie procesów produkcji, ograniczenie kosztów);
b) racjonalność technologiczną – sprawdzanie, czy wspierane inwestycje w szczegółowości:
– nie mają charakteru inwestycji odtworzeniowej,
– są uzasadnione ze względu na komplementarność technologiczną,
– są uzasadnione ze względu na profil produkcji,
– są uzasadnione ze względu na skale produkcji, wykazują możliwość zbytu produkcji w przypadku wzrostu mocy produkcyjnych,
c) racjonalność kosztową – sprawdzenie czy planowane koszty/szacunkowe koszty planowanych inwestycji objęte zakresem rzeczowym operacji są rynkowe lub czy zostały oszacowane na podstawie cen rynkowych.
2) Ocena racjonalności przeprowadzania jest na etapie oceny merytorycznej wniosku o przyznanie pomocy, a także każdorazowo w przypadku zmian mających wpływ na zakres rzeczowo-finansowych operacji.
3) Weryfikacja racjonalności kosztów/inwestycji jest dokonywana poprzez porównanie cen zawartych we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność z cenami określonymi m.in.:
a) w stosowanych powszechnie aktualnych publikacjach w przedmiotowym zakresie;
b) w aktualnych cennikach branżowych, katalogach;
c) w cennikach, ofertach zamieszczonych na stronie internetowej potencjalnego wykonawcy;
d) w drodze telefonicznego rozpoznania ceny kosztu zadania u producentów urządzeń/wykonawców danego typu zadań;
e) w innych wnioskach o przyznanie pomocy lub wnioskach o płatność złożonych w podobnym czasie i o porównywalnym zakresie rzeczowym.
4) W przypadku, gdy inwestycja jest unikatowa lub skomplikowania czy też jej ocena jest utrudniana ze względu na wysokie zaawansowanie technologiczne przedmiotu operacji lub specyfikę operacji, dokonuje się oceny w ramach eksperckiej oceny racjonalności kosztów, tj. grupy ekspertów z różnych branż (np. budowlanej, dotyczącej zakupu wyposażenia, sprzętu rolniczego), w składzie umożliwiającym ocenę wniosków o przyznanie pomocy lub wniosków o płatność.
Termin oceny wniosku o przyznanie pomocy
1. LGD ocenia wniosek o przyznanie pomocy w terminie 60dni od zakończenia naboru.
2. SW rozpatruje wniosek o przyznanie pomocy w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od udostępnienia przez LGD dokumentów potwierdzających dokonanie wyboru operacji.
Data opublikowania: 11.02.2025 r.
